Προφανώς δεν αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία η διαπίστωση ότι έχουμε τεράστια παραοικονομία και υψηλά επίπεδα φοροδιαφυγής στη χώρα μας. Στα 25 δις το χρόνο υπολογίζει ο ΟΟΣΑ τα χαμένα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, ποσά που θα ήταν ικανά να αντιμετωπίσουν σοβαρά το πρόβλημα της Εθνικής Οικονομίας μας.
Σε αυτό το πρόβλημα συντελεί το φορολογικό μας σύστημα που είναι άδικα ανισομερές υπέρ των έμμεσων φόρων και ταυτόχρονα γραφειοκρατικό, δαιδαλώδες, πολύπλοκο και λειτουργεί ως αντικίνητρο για επενδύσεις.
Η σημερινή κυβέρνηση εκλέχθηκε με την υπόσχεση να απλοποιήσει το φορολογικό σύστημα και να το κάνει πιο δίκαιο. Εδώ και ένα χρόνο στην Εθνική μας αντιπροσωπεία, έχουμε συζητήσει δεκάδες φορολογικές ρυθμίσεις, αρχής γενομένης από πέρσι τον Απρίλιο, όπου η Ν.Δ. είπε εξαρχής ΝΑΙ σε μια γενναία - ριζοσπαστική μεταρρύθμιση για ένα νέο φορολογικό σύστημα.
Ένα φορολογικό σύστημα πρέπει να έχει κάποιες βασικές αρχές. Να είναι σταθερό, απλό, αποδοτικό, διάφανο, αναπτυξιακό και πάνω απ' όλα κοινωνικά δίκαιο. Υπηρετούνται οι αρχές αυτές, με το καινούργιο νομοσχέδιο που ήδη συζητάτε στη Βουλή;
Σταθερό; Με 10 νομοσχέδια ή διατάξεις μέσα σε 14 μήνες και με 207 εγκυκλίους, που έβγαλε το Υπ. Οικονομικών μέσα στο 2010, μόνο για σταθερό φορολογικό σύστημα δε μπορούμε να μιλάμε. Δυστυχώς ούτε με αυτό το νομοσχέδιο μπαίνει μια τάξη.
Απλό; ‘Έχουμε ένα γραφειοκρατικό, πολύπλοκο, δαιδαλώδες, ασαφές και αόριστο φορολογικό σύστημα. Το παρόν σχέδιο νόμου παραπέμπει σε τουλάχιστον 40 Υπουργικές αποφάσεις, Προεδρικά Διατάγματα και βεβαίως δεκάδες φορολογικές εγκυκλίους που πρέπει να εκδοθούν, ενώ ήδη εκκρεμούν δεκάδες ανάλογες αποφάσεις από τον 3842. Είναι δε φυσικό όλοι οι εμπλεκόμενοι, εφοριακοί, λογιστές, επιχειρηματίες, πολίτες, να κινούνται μέσα σε ένα χάος που αφήνει παράθυρα για ανομία και φοροδιαφυγή. Με τη προσθήκη όλων των νέων διατάξεων η έννοια του απλού θα ακούγεται μόνο ως ανέκδοτο.
Αποδοτικό; «Οι φόρες σκοτώνουν τους φόρους» είχε δηλώσει ο αείμνηστος κ. Ζολώτας. Με ύφεση στο 4,5%, Φ.Π.Α. στο 23% και διαλυμένους φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς, κανένα φορολογικό σύστημα δεν μπορεί να είναι αποδοτικό. Στο 2010, μετά από τέτοια φοροκαταιγίδα, η αύξηση των εσόδων έφτασε μόλις στο 1/3 της αρχικά προσδοκώμενης. Παρ' όλα αυτά το νέο νομοσχέδιο φέρνει ακόμα πιο σκληρή φορολόγηση, χωρίς φυσικά καμία πιθανότητα επιτυχίας.
Διάφανο; Η πολυνομία, η ανοργανωσιά και η έλλειψη αντικειμενικών κριτηρίων, επιτρέπει τις ύποπτες συναλλαγές κρατικών λειτουργών με φορολογούμενους ή αμέλεια στην άσκηση καθηκόντων σε πολλές περιπτώσεις, με αποτέλεσμα να χάνονται πολύτιμα έσοδα. Με το παρόν νομοσχέδιο δίνεται η δυνατότητα στον εκάστοτε υπουργό Οικονομικών, με αποφάσεις του να διορίσει και να στελεχώσει το λεγόμενο σώμα φορολογικής διαιτησίας ή την υπηρεσία εσωτερικών υποθέσεων. Ερωτηματικά γεννούνται για τη περιθωριοποίηση της οικονομικής επιθεώρησης που έχει και εμπειρία και κατάλληλο προσωπικό. Μήπως σκόπιμα ανοίγουμε πόρτα για νέες προσλήψεις ημετέρων;
Αναπτυξιακό; Ένα νομοσχέδιο που δεν αφιερώνει ούτε μία σειρά στην ανάπτυξη, που διατηρεί υψηλούς φορολογικούς συντελεστές, όταν οι γείτονες μας έχουν συντελεστές της τάξης του 10%, μπορεί να χαρακτηριστεί αναπτυξιακό;
Κοινωνικά δίκαιο; Εισάγοντας μια «δρακόντεια νομοθεσία» και στοχοποιώντας επαγγέλματα, σίγουρα δε μπορεί να υπάρξει δικαιοσύνη. Ποινικοποιώντας ακόμα και την αδυναμία πληρωμής βεβαιωμένων οφειλών, οδηγεί πολλούς πολίτες στην απόγνωση.
Στα θετικά του νομοσχεδίου θα ήθελα να κατατάξω την επαναφορά της καταβολής του Φ.Π.Α. σε δόσεις, που κακώς η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ κατήργησε με τον Ν.3842/10, όπως επίσης και την υιοθέτηση της πρότασης της Νέας Δημοκρατίας, για συμψηφισμό των οφειλών από και προς το κράτος, αρκεί βέβαια αυτός ο συμψηφισμός να είναι με μετρητά και όχι με ομόλογα, κάτι που θα σκοτώσει ακόμα περισσότερο τη ρευστότητα της αγοράς.
Δυστυχώς, σε τελική ανάλυση μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι «άνθρακες ο θησαυρός». Το νέο νομοσχέδιο είναι πολύ κατώτερο των περιστάσεων, αποσπασματικό, αόριστο και πολύ σύντομα θα κληθούμε να ξανασχεδιάσουμε νέα φορολογική νομοθεσία.